Vakbonden

Bij de privatisering van het ziekenhuis en de fusie met het verpleeghuis, zowel op Saba als op St. Eustatius, gaat personeel over van de oude werkgever naar de nieuw op te richten stichting. Om dat netjes te doen hebben we een sociaal statuut opgesteld, waar precies in staat hoe dat zal gaan. Belangrijkste punten zijn dat niemand er op achteruit zal gaan en dat iedereen over kan komen. Een nette aanbieding lijkt mij, zeker in een tijd waarin de werkeloosheid overal in de wereld oploopt (Spanje nu 18%!). Zo’n statuut moet een overeenkomst worden tussen de oude en de nieuwe werkgever en vertegenwoordigers van het personeel, een vakbond.
Op Saba had men geen vakbond en moet het personeel er dus een kiezen.
Op St. Eustatius was er de WICSU, een ambtenarenbond, en daar was men niet tevreden over, zodat een verandering is voorgesteld naar de Winward Island Haelth Care Union (WIHCU). Dat gaat niet zomaar, want de Antilliaanse wet schrijft voor dat er een referendum moet komen, een stemming onder het personeel. Voordat de keuze op die manier is vastgelegd heeft de vakbond geen status. Dat heeft deze week tot problemen geleid op Statia. De gedeputeerde (“wethouder”) zou het personeel van het ziekenhuis, waarover hij de baas is, uitleggen wat de stand van zaken is rond de privatisering en ik zou hem daarbij helpen. Maar de WIHCU wilde daar bij zijn, hetgeen de gedeputeerde weigerde, “eerst een referendum en dan pas kan ik met jullie praten”. Te midden van bijna het voltallige personeel vond een forse discussie plaats tussen de gedeputeerde en de twee vakbondsmensen, terwijl ik zorgvuldig mijn snor drukte, want ik was geen partij. Vakbond tegen personeel: “als jullie voor ons kiezen dan ga je nu niet naar binnen, maar met ons mee”. Gedeputeerde: “iedereen die niet binnen komt moet weer aan zijn werk”. Uiteindelijke heeft hij aan vijf mensen voorlichting gegeven i.p.v. aan 40. Jammer.
Er gaan trouwens de meest fraaie geruchten over het eiland Statia, zoals de boodschap dat ik nu directeur van het ziekenhuis ben. Ik weet van niets en wil dat ook helemaal niet zijn. En dat het ziekenhuis al (stiekem) geprivatiseerd is. En dat er veel mensen worden ontslagen, terwijl overgang van iedereen al talloze malen is toegezegd, ook op papier in het ontwerp van het sociaal statuut. Het is wonderlijk om te zien hoe allerlei emoties boven komen en hoe mensen ophouden met rationeel denken. Welke geschiedenis gaat hierachter schuil?
Iets daarvan lees je (geheel los van de gezondheidszorg) ook terug in ingezonden stukken in de lokale krant van een van de leden van de eilandsraad, met de prachtige naam Zaandam, die het erover heeft hoe die Hollanders hun wil opleggen aan de bevolking. Henk Kamp, commissaris van de BES, gaat daar dan weer tegenin en zo ontstaat er een openbare polemiek, die volgens mij nergens toe gaat leiden. Zaandam stelt een referendum onder de bevolking voor, maar zegt er niet bij waar dat dan over zou moeten gaan. Ik kan me toch niet voorstellen dat dit eiland met 3000 inwoners er alsnog voor gaat kiezen om een onafhankelijk land te worden.
Ik zie het allemaal rustig aan, maar wel heel verbaasd. Anders dan op Saba heb ik mij op Statia altijd redelijk beperkt tot mijn eigenlijke werk, de privatisering en de fusie, en ik ben dus in al die discussies nauwelijks betrokken. Dat is wel rustig. Hoewel er het een en ander te doen is aan de interne organisatie en de kwaliteit van de zorg, laat ik dat maar wachten totdat de formaliteiten achter de rug zijn. Zonde van de tijd, maar zo moet het blijkbaar.
Ik weet wél dat het nog ingewikkelde maanden gaan worden. De onderhandelingen met de vakbonden worden primair door een collega gedaan, ik ben daarin de secondant. Het gaat vast nog even duren totdat alle emoties tot rust zullen zijn gekomen en er zakelijk onderhandeld kan worden. Het zijn in elk geval spannende en geheel nieuwe ervaringen voor me.

Ook deze week heb ik de eilandsraad van Statia (“gemeenteraad” van in totaal vijf gekozenen) uitgelegd hoe het er voor staat en wat er allemaal nog moet gebeuren. Streefdatum voor privatisering blijft november, daar is iedereen het tot nu toe over eens. Dit was in elk geval een nuttige bijeenkomst. Het bovengenoemde lid Zaandam was niet op het eiland, helaas, want ik had graag, als een van die Hollanders, met hem gediscussieerd.